فرق استیل بگیر و نگیر چیست؟

امروزه ورق‌های استیل در همه‌جا یافت می‌شوند و کاربرد آن‌ها روزبه‌روز در حال گسترش است. تنوع گسترده در گریدها و خواص، ورق‌های استیل را به یکی از محبوب‌ترین ورق‌های فولادی تبدیل کرده است. یکی از تقسیم‌بندی ورق‌های استیل بر اساس نوع ریزساختار آن‌هاست که آن‌ها را به انواع گریدهای فریتی، آستنیتی، مارتنزیتی، داپلکس و رسوب سخت شده تقسیم می‌کند. اما در بین این گریدها نیز دو تقسیم‌بندی خاص وجود دارد. بر اساس اینکه ورق‌های فولادی ضد زنگ جذب آهنربا می‌شوند یا خیر، به دو نوع استیل بگیر و نگیر تقسیم می‌شوند. اما آیا تفاوت استیل بگیر و نگیر در همین مغناطیسی بودن یا نبودن است؟ چه استفاده‌ای از چنین خاصیتی می‌شود؟ استیل بگیر بهتر است یا استیل نگیر؟

تفاوت استیل بگیر و نگیر چیست؟

آنچه سبب تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر می‌شود، در ترکیب شیمیایی آن‌ها نهفته است. به عبارتی، ورق‌های استیل بگیر و نگیر در همان دسته از انواع گریدهای فولاد ضد زنگ قرار دارند اما وجود یک عنصر خاص در ترکیب شیمیایی آن‌ها، سبب مغناطیسی بودن یکی و غیرمغناطیسی بودن دیگری شده است.

ورق استیل بگیر چیست؟

ورق‌های فولادی ضد زنگ از نوع فریتی را ورق استیل بگیر می‌گویند. این نوع ورق‌ها به دلیل برخورداری از ریزساختار فریتی که حاوی آهن با ساختار BCC است و عناصری نظیر کربن و کروم، جذب آهنربا می‌شود و به همین دلیل به آن استیل بگیر گفته می‌شود. عدم وجود و یا حضور بسیار کم نیکل در ساختار این نوع فولادها سبب پایداری فاز فریت که مغناطیسی است می‌شود. گریدهای استیل 410، 420 و 430 از مهم‌ترین گریدهای استیل بگیر هستند.

ورق استیل نگیر چیست؟

ورق‌های فولادی ضد زنگ از نوع آستنیتی، به دلیل برخورداری از ریزساختار آستنیتی و حضور مقدار نیکل بیشتر در ترکیب شیمیایی آن‌ها، خاصیت مغناطیسی نداشته و جذب آهنربا نمی‌شوند. این نوع استنلس استیل‌ها را استیل نگیر می‌گویند. ورق‌های استیل نگیر مقاومت به خوردگی بسیار خوبی داشته و گریدهای 304 و 316 از آن‌ها پرکاربردترین نوع استیل نگیر در صنایع مختلف هستند.

مقایسه گریدهای استیل بگیر و نگیر

مهم ‌ترین گریدهای استیل بگیر

مهم‌ترین گریدهای ورق استیل بگیر شامل موارد زیر می‌شوند:

• ورق استیل 410
• ورق استیل 420
• ورق استیل 430

ورق استیل بگیر 410

استیل 410 یکی از فولادهای ضد زنگ بسیار سخت و مقاوم در برابر حرارت و خوردگی است و می‌تواند دمایی تا حدود 650 درجه سانتی‌گراد را تحمل کند. هرچند که در بالای 400 درجه سانتی‌گراد، خواص مکانیکی آن دچار افت اندکی خواهد شد. گازهای گرم، بخار، مواد غذایی، اسیدهای خفیف، آب شیرین، هوای خشک و مواد قلیایی ازجمله محیط‌هایی هستند که این نوع استیل در برابر آن‌ها مقاوم است.

ورق استیل بگیر 420

این گرید از استیل بگیر نیز سختی بالایی داشته که حاصل عملیات حرارتی است. مقاومت به خوردگی بسیار خوب گرید 420 نیز از وجود حدود 12 درصد کروم در ساختار آن ناشی می‌شود. استیل گرید 420 یکی از بهترین فولادها برای ساخت چاقو است.

ورق استیل بگیر 430

یکی دیگر از استیل‌های بگیر و فریتی، گرید 430 است که علاوه بر استحکام بالا، مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی‌های ناشی از اسید نیتریک و اسیدهای آلی دیگر دارد. ضمن اینکه، این نوع ورق قابلیت تحمل دمای بالا تا 870 درجه سانتی‌گراد را داشته و تحت استفاده مداوم، قابلیت پایداری در برابر اکسیداسیون تا 815 درجه سانتی‌گراد را داراست.

مهم ‌ترین گریدهای استیل نگیر

استیل‌های نگیر کاربردهای گسترده‌تری نسبت به استیل‌های بگیر دارند. برای این منظور کافی است به گریدهایی همچون 304 و 316 که جزو معروف‌ترین فولادهای ضد زنگ آستنیتی هستند اشاره کنیم. بااین‌حال، این دسته از فولادهای ضد زنگ تنوع بیشتری داشته و مهم‌ترین ورق‌های استیل نگیر شامل موارد زیر می‌شوند:

• ورق استیل 304 و 304L
• ورق استیل 316 و 316L
• ورق استیل 309 و 309S
• ورق استیل 310 و 310S
• ورق استیل 321

این فولادهای ضد زنگ به دلیل برخورداری از مقدار نیکل بالا دارای ریزساختار آستنیتی بوده و غیرمغناطیسی هستند. نیکل از آن دسته عناصر آلیاژی است که منجر به پایداری آستنیت می‌شود. به‌عنوان‌مثال، استیل 304 را تحت عنوان استیل 8-18 نیز می‌شناسند که عدد 18 به مقدار کروم و عدد 8 بر مقدار نیکل موجود در ساختار آن اشاره دارد. استیل 10-18 نیز همان استیل 316 است. با تفاوت استیل 304 و 316 بیشتر آشنا شوید.

مهم ‌ترین تفاوت‌ های ورق استیل بگیر و نگیر

تفاوت استیل بگیر و نگیر از ریزساختار متفاوت آن‌ها حاصل می‌شود. استیل‌های بگیر ریزساختار فریتی داشته و استیل‌های نگیر از نوع آستنیتی هستند. استیل‌های آستنیتی قابلیت سخت‌کاری با عملیات حرارتی را نداشته و یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های استیل بگیر و استیل نگیر در همین مورد است. در ادامه فرق استیل بگیر و نگیر را از جنبه‌های گوناگون بررسی می‌کنیم.

تفاوت استیل بگیر و نگیر از نظر خواص

مهم‌ترین تفاوت استیل بگیر و نگیر تفاوت در خواص آن‌هاست. ورق‌های استیل بگیر از نظر خواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی ضعیف‌تر از استیل‌های نگیر هستند. درواقع، ورق‌های استیل آستنیتی که همان استیل‌های نگیر هستند، به دلیل وجود عنصر نیکل در آن‌ها، فاز آستنیت در آن‌ها پایدار شده و این گریدها بهترین نوع استیل برای مصارف مقاوم به خوردگی هستند.

تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر از نظر قابلیت اشتعال

ورق‌های استیل نگیر به دلیل مقاومت بسیار خوب در برابر درجه حرارت‌های بالا و اکسیداسیون، به‌راحتی مشتعل نشده و به آن‌ها، ورق استیل نسوز نیز گفته می‌شود. برخی از انواع استیل نسوز قابلیت تحمل حرارت تا 900 درجه سانتی‌گراد را دارند.

فرق استیل بگیر و نگیر از نظر کاربرد

ورق‌های استیل بگیر به دلیل خاصیت مغناطیسی خود در صنایعی همچون خودروسازی، ساخت تجهیزات، لوازم آشپزخانه، پانل‌های کابینت یخچال، اتصال‌دهنده‌ها، پمپ و شیرآلات، توربین‌های گازی، تجهیزات پزشکی و جراحی و غیره کاربرد دارند. در مقابل، ورق‌های استیل نگیر به دلیل مقاومت بالاتر در برابر زنگ‌زدگی و اکسیداسیون، در ساخت مخازن ذخیره و جدار نازک، تانکرها، کپسول‌ها، سیستم‌های آبی، ساخت سینک و غیره مورداستفاده قرار می‌گیرند.

تفاوت قیمت استیل بگیر و نگیر

ازآنجایی‌که ورق‌های استیل نگیر مقدار نیکل بیشتری در ساختار خود دارند، معمولا قیمت ورق استیل در حالت نگیر مقداری از قیمت استیل بگیر بیشتر است. اما این تفاوت در قیمت چندان محسوس نیست.

استیل بگیر خوبه یا استیل نگیر؟

برای انتخاب بین استیل بگیر و استیل نگیر، باید که به کاربرد موردنظر توجه شود. مثلاً برای کاربردهای صنعتی شامل ساخت مخازن و انواع لوله‌ها برای انتقال سیالات و مواد شیمیایی، استیل‌های نگیر که آستنیتی هستند و مقاومت به خوردگی بالاتری دارند مناسب‌ترند. از طرفی، استیل‌های بگیر برای کاربردهایی که نیاز به خواص مغناطیسی دارند موردتوجه قرار می‌گیرند. یکی از مزایای استیل‌های بگیر، قابلیت سنگ‌زنی آسان آن‌ها با سنگ مغناطیسی است که سطح تمام‌شده بسیار خوبی را برای آن‌ها به ارمغان می‌آورد.

جمع‌بندی

تفاوت استیل بگیر و نگیر از ریزساختار آن‌ها ناشی می‌شود که به دلیل وجود مقادیر مختلف از کروم و نیکل است. وجود نیکل سبب پایداری فاز آستنیت شده و استیل آستنیتی یا استیل نگیر را ایجاد می‌کند. استیل بگیر نیز ریزساختار آستنیتی داشته و به همین دلیل جذب آهنربا می‌شود و به این نام معروف است. ورق‌های استیل بگیر و نگیر در خواص، کاربرد و قیمت با یکدیگر تفاوت دارند.

سؤالات متداول

1- تفاوت استیل بگیر و نگیر چیست؟

استیل بگیر خاصیت مغناطیسی داشته و جذب آهنربا می‌شود و استیل نگیر خاصیت مغناطیسی ندارد

2- استیل بگیر بهتر است یا استیل نگیر؟

استیل نگیر خواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی بهتری نسبت به استیل بگیر دارد و استیل بگیر نیز از نظر برخورداری از خاصیت مغناطیسی و قیمت کمی پایین‌تر، نسبت به استیل نگیر برتری دارد.