شاخص قیمت جهانی محصولات فولادی
دسترسی سریع به محتوای مقاله
امروزه صنایع کمی را می‌توان یافت که به نحوی با آهن آلات و محصولات فولادی سروکار نداشته باشند. تأثیر این فلز کاربردی در زندگی بشر و به‌خصوص در بخش‌های صنعتی غیرقابل‌انکار بوده و عوامل متعددی بر چگونگی رفتار قیمت آهن آلات و مقاطع فولادی در سطح کشور و حتی در بازارهای جهانی تاثیرگذارند. این تاثیرگذاری می‌تواند به شکل‌های مختلفی از تهیه مواد اولیه گرفته تا قیمت تمام‌شده محصولات نهایی همچون تیرآهن، میلگرد، ورق و... خود را نشان دهد. بدین منظور در این مقاله، به بررسی قیمت جهانی آهن و فولاد و وضعیت آخرین شاخص قیمت های جهانی محصولات فولادی خواهیم پرداخت. به منظور اطلاع از قیمت روز آهن آلات و مقاطع فولادی به این لینک مراجعه نمایید.
منظور از قیمت جهانی آهن و فولاد چیست ؟
منظور از قیمت جهانی آهن و فولاد درواقع همان قیمت‌های صادراتی کشورهای تأمین‌کننده بازارهای داخلی و خارجی است. این کشورها علاوه بر تأمین نیازهای بازارهای خود درزمینه محصولات فولادی، بازارهای داخلی سایر کشورها را نیز از این بابت تأمین کرده و نقش بسزایی در مصرف آهن آلات و خریدوفروش آن در کشورهای دیگر ایفا می‌کنند.
ایران هم در این زمینه از گذشته تاکنون دخیل بوده و سهمی نیز در تعیین این قیمت‌ها دارد. هم‌اکنون نیز محصولاتی از ایران شامل بیلت و اسلب برای تعیین قیمت جهانی فولاد به‌عنوان یک معیار در نظر گرفته می‌شوند. این در حالی است که پیش از اعمال تحریم‌های اقتصادی از جانب امریکا، مقاطعی چون ورق گرم و میلگرد نیز به همراه بیلت و اسب در مشخص کردن قیمت جهانی این محصولات نقش داشته‌اند که در مجله متال بولتن ثبت می‌شده است.
قیمت جهانی آهن آلات چگونه تعیین می شود ؟
برای تعیین قیمت جهانی آهن آلات، عوامل مختلفی وجود دارند که به نحوی بر این مسئله تأثیر می‌گذارند. مهم‌ترین پارامتر مؤثر در تعیین قیمت جهانی آهن آلات، میزان عرضه و تقاضا است. همچنین، سیاست‌های داخلی و خارجی کشورها نیز در تعیین قیمت جهانی محصولات فولادی مؤثر است، اما این عامل برای هر کشور با دیگری متفاوت است. به‌عنوان‌مثال، قیمت جهانی میلگرد ایران که همان قیمت صادراتی آن است، در حال حاضر حدود 520 دلار به ازای هر تن ارزش داشته که بر اساس گزارش سایت متال بولتین، نسبت به قیمت میلگرد سایر کشورها کمتر است. با عوامل موثر بر نوسانات قیمت آهن در این لینک آشنا شوید.
شاخص قیمت جهانی آهن آلات
شاخص قیمت جهانی آهن آلات و محصولات فولادی پارامتری است که تحولات قیمت جهانی این محصولات را بر مبنای یک سال پایه نشان می‌دهد. در همین راستا، آخرین شاخص قیمت جهانی محصولات فولادی در سال 1400 به شرح زیر است:
جدول فوق بر اساس آخرین خبر شاخص‌های قیمت جهانی محصولات فولادی بر اساس گزارش پلاتس با توجه به نوسانات اخیر بازار محصولات فولادی ازجمله ورق و میلگرد در چند هفته اخیر را نشان می‌دهد.
نمودار قیمت جهانی آهن آلات مطابق با آخرین وضعیت بازار
قیمت جهانی مقاطع فولادی مختلف تحت تأثیر عوامل مختلفی دچار نوسان می‌شود. این عوامل می‌توانند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر قیمت تمام‌شده محصولات اولیه تا محصولات نهایی اثرگذار باشند. در ادامه با بررسی نمودار تغییرات قیمت آهن آلات در سال گذشته، به تحلیل چگونگی رفتار بازار فلزات جهانی خواهیم پرداخت.
نمودار قیمت جهانی اسلب در سال گذشته
بررسی نمودار قیمت جهانی اسلب CIS نشان می‌دهد که این محصول فولادی از 17 فروردین 1400 تا 11 خرداد 1400 روندی صعودی داشته و تا 945 دلار نیز رسیده و پس‌ازآن تا تاریخ 21 دی 1400 درمجموع یک روند نزولی را تا میزان 593 دلار طی کرده است.
سپس شاهد یک افت به‌شدت زیاد در تاریخ 25 دی 1400 بودیم که قیمت جهانی اسلب را تا 293 دلار پایین آورد. پس‌ازآن نیز تا پایان سال 1400 روندی کاملاً صعودی در پیش گرفته و در انتهای سال 1400 به حوالی 915 دلار رسید. این نمودار، قیمت جهانی اسلب در تاریخ 16 فروردین 1401 را به مقدار 865 دلار نشان می‌دهد.
نمودار قیمت جهانی میلگرد در سال گذشته
قیمت جهانی میلگرد در یک سال گذشته نوسانات بیشتری را نسبت به اسلب نشان می‌دهد. در 17 فروردین 1400 قیمت این مقطع فولادی 620 دلار بوده است. سپس تا 28 اردیبهشت 1400 تا مبلغ 820 دلار صعود کرده و پس‌ازآن تا 17 مهر 1400 کاملاً نزولی بوده و به میزان 680 دلار رسید. پس‌ازآن مجدداً تا 15 آبان 1400 تا مبلغ 780 دلار بالا رفته و سپس نیز با یک شیب کاهشی ملایم به مبلغ 705 دلار در 18 دی‌ماه رسید.
از این تاریخ به بعد نیز مجدداً قیمت جهانی میلگرد صعودی شده اما نکته قابل‌توجه، جهش قیمت در بازه 17 تا 21 اسفند بود که قیمت میلگرد را به 960 دلار رساند. هم‌اکنون نیز در 16 فروردین 1401 قیمت جهانی میلگرد مطابق با CIS برابر 805 دلار است.
نمودار قیمت جهانی ورق سیاه در سال گذشته
تغییرات قیمت جهانی ورق سیاه CIS روند کم نوسان‌تری نسبت به میلگرد را در سال گذشته تجربه کرده است. این محصول با قیمت 843 دلار سال 1400 را شروع کرده و به‌مرور تا 11 خرداد 1400 به قیمت 1105 دلار رسید. پس‌ازآن تا تاریخ 2 بهمن‌ماه، روند کاملاً نزولی را (به‌جز بازه 24 مهر تا 15 آبان) طی کرده است که قیمت آن را به حدود 760 دلار رساند. سپس مجدداً رفتاری صعودی را برای بازار ورق سیاه شاهد بودیم و در آخرین روزهای اسفند 1400، قیمت آن به 1015 دلار رسیده بود. در سال جدید نیز تا به اینجا قیمت ورق سیاه CIS کاهشی بوده و هم‌اکنون در حوالی 973 دلار است.
نمودار قیمت جهانی ورق گالوانیزه در سال گذشته
نمودار زیر روند تغییرات قیمت ورق گالوانیزه هند را نشان می‌دهد. بر اساس این نمودار، در 25 خرداد 1400 بیشترین قیمت برای این محصول ثبت شد که برابر 1500 دلار بوده است. سپس کاهش مستمر قیمت، عدد 1120 را برای آن نشان داده و پس‌ازآن یک افت قیمت بسیار زیاد را در تاریخ 6 آذرماه شاهد بودیم که قیمت جهانی ورق گالوانیزه هند را تا 823 دلار کاهش داده است.
پس‌ازاین تاریخ نیز رفتاری نوسانی برای این محصول مشاهده‌شده و در هفته انتهایی سال، بر روی قیمت 1345 دلار ثابت بوده است. شروع سال جدید با کاهشی اندک در قیمت این محصول همراه بوده است و این ورق در 16 فروردین 1401 به قیمت حدود 1325 دلار رسیده است.
نمودار قیمت جهانی بیلت در سال گذشته
بیلت فولادی در سال گذشته در چند بازه زمانی رفتاری صعودی-نزولی را نشان داده و در بازه‌هایی نیز قیمتی ثابت داشته است. پس‌ازاینکه در 28 اردیبهشت 1400، قیمت بیلت CIS تا 720 دلار بالا رفت، شاهد افت قیمت این محصول تا 13 شهریور بودیم که به 600 دلار رسید و پس‌ازآن نیز تا تاریخ 20 مهر در همین قیمت ثابت ماند.
سپس در یک بازه کوتاه تا قیمت 671 دلار بالا رفته اما مجدداً تا 595 دلار افت داشته است. اما صعود چشمگیر در هفته سوم اسفند بوده که قیمت جهانی بیلت را تا حدود 853 دلار رسانده که بالاترین قیمت ثبت‌شده در سال 1400 بوده است. هم‌اکنون قیمت جهانی بیلت 782 دلار به ازای هر تن است.
نمودار قیمت جهانی مفتول در سال گذشته
قیمت مفتول (سیم مفتول) با توجه به مقدار قطر آن، متفاوت است. اما در کل،، قیمت سیم مفتول در بسیاری از کشورها بسیار نزدیک به قیمت صادراتی میلگرد و همچنین قیمت جهانی آهن و فولاد آن است. این محصول در ابتدای سال 1400 در پایین‌ترین قیمت خود قرار داشت که برابر 675 دلار بوده است.
دو بار صعود و یک نزول کم در بین این دو، قیمت جهانی مفتول را به 900 دلار رساند. سپس با یک شیب ملایم تا قیمت 775 دلار و تا تاریخ 24 مهر پیش رفته است. اما صعود ناگهانی قیمت مفتول که قیمت آن را به بالاترین میزان در سال 1400 رساند، بازه زمانی 17 تا 28 اسفند بود که در این زمان قیمت آن در حدود 1000 دلار بوده است. مفتول در سال 1401 روندی کاملاً نزولی را در پیش گرفته و تا به اینجای کار یعنی 16 فروردین 1401، قیمت آن به 855 دلار رسیده است.
نمودار قیمت جهانی ورق روغنی در سال گذشته
ورق روغنی در بین مقاطعی که تا به اینجا بررسی شدند، بیشترین نوسان قیمتی را داشته است. در 11 خرداد 1400، قیمت این محصول به بالاترین میزان خود در سال گذشته رسید که برابر 1375 دلار بوده است. چندین مرتبه صعود و نزول، سرانجام قیمت این محصول را به 890 دلار که پایین‌ترین قیمت ثبت‌شده برای آن بود رسانید. از 16 بهمن تا آخر سال نیز شاهد افزایش قیمت ورق روغنی CIS تا میزان 1115 دلار بودیم.
آیا تنظیم قیمت آهن آلات در کشور ما بر اساس قیمت جهانی صحیح است ؟
قیمت آهن آلات در داخل کشور علاوه بر پارامترهایی که از درون کشور تأثیر می‌پذیرند، تحت تأثیر قیمت‌های جهانی این محصولات نیز قرار می‌گیرد. از سوی دیگر، سیاست‌های کلان کشورهای تولیدکننده و صادرکننده این محصولات بر قیمت جهانی آهن آلات نیز بسیار اثر گذاشته و سبب نوسان در قیمت آن‌ها می‌شود.
در میان این کشورهای تعیین‌کننده قیمت جهانی محصولات فولادی و آهن آلات، کشور چین به دلیل برخورداری از تقریباً 55 درصد سهم تولید فولاد در جهان، بیشترین نقش را ایفا می‌کند. برخورداری از سهم عمده‌ی تولید و تأمین بازارهای جهانی باعث می‌شود تا اتخاذ هر تصمیم سیاسی یا اقتصادی توسط این کشورها، به‌صورت مستقیم قیمت آهن آلات را در کل جهان تحت تأثیر قرار دهد.
بررسی تفاوت قیمت جهانی آهن آلات با قیمت داخل
در سال 1387، دلیل اصلی تفاوت قیمت جهانی آهن آلات با قیمت داخل، مربوط به واردات از چین بیان شد. چراکه این محصولات، قیمت‌های بالاتری از محصولات اروپایی که اقدام به دامپینگ کرده بودند، داشتند. در خرداد و تیرماه آن سال، شمش آهن با قیمت هر تن 1150 دلار وارد کشور می‌شد و به‌منظور تولید محصولاتی نظیر میلگرد و تیرآهن به مصرف می‌رسید. درنتیجه، قیمت هر کیلو میلگرد در آن مقطع به سه هزار و 400 تومان رسید.
همچنین، وجود برخی موانع مانند تحریم‌های اقتصادی، نرخ ارز، قیمت مواد اولیه و... منجر شده تا قیمت آهن آلات در داخل کشور از قیمت جهانی و واقعی آن فاصله بگیرد. بنابراین، برای غلبه بر این مشکل، افزایش تولید داخل به‌منظور کاهش واردات می‌تواند این تفاوت موجود را کاهش دهد.
قیمت کدام مقاطع فولادی از سایرین تأثیر می پذیرد ؟
برخی مقاطع فولادی محصولات اولیه هستند. بدین منظور که از آن‌ها برای تولید سایر مقاطع فولادی استفاده می‌شود. شمش، اسلب و بیلت ازجمله این محصولات اولیه هستند. مقاطعی همچون تیرآهن، میلگرد، ورق، نبشی، ناودانی و... محصولات نهایی هستند که از طریق شکل‌دهی شمش و بیلت و اسلب تولید می‌شوند. بنابراین، قیمت این محصولات اولیه می‌تواند تأثیر بسزایی در قیمت تمام‌شده سایر محصولات داشته باشد.
در بین ورق‌ها نیز، آن‌هایی که دارای پوشش سطحی بوده و یا حاصل انجام عملیاتی خاص بر روی ورق‌های فولادی معمولی هستند، نسبت به ورق فولادی ساده قیمت به‌مراتب بیشتری دارند. در این زمینه می‌توان به ورق گالوانیزه، ورق روغنی و ورق اسید شویی اشاره کرد.
بررسی روند افزایش یا کاهش قیمت جهانی آهن آلات در سال گذشته
اگرچه هرکدام از مقاطع فولادی نوسانات قیمتی زیادی را در سطح جهانی در سالی که گذشت تجربه کردند، اما بررسی نمودارهای موجود نشان می‌دهد که در سه‌ماهه ابتدایی و نیز سه‌ماهه انتهایی سال 1400، بیشترین قیمت‌های موجود به ثبت رسیده‌اند.
این در حالی است که ماه‌های میانی سال کمترین نوسان و یا قیمت‌هایی ثابت را در پی داشته‌اند. نکته قابل‌توجه دیگر، شروع کاهش قیمت‌ها در روزهای ابتدایی سال 1401 نسبت به اسفند 1400 است که برای برخی آهن آلات در آخرین ماه از زمستان 1400 بیشترین قیمت جهانی آن‌ها به ثبت رسیده بود.
بررسی قیمت جهانی محصولات فولادی
قیمت جهانی فولاد
قیمت جهانی فولاد علاوه بر تأثیر بر قیمت محصولات فولادی نظیر میلگرد، تیرآهن، ورق و...، بر بازار داخلی کشورها نیز اثرگذار است. تغییرات قیمت جهانی فولاد در کشورهای اصلی تولیدکننده و صادرکننده این محصول مانند چین، هند، ترکیه و کشورهای مجموعه CIS، می‌تواند بر قیمت مقاطع فولادی در ایران بسیار اثر بگذارد.
قیمت جهانی فولاد ضدزنگ
فولاد ضدزنگ به سبب برخورداری از عناصری چون نیکل و کروم که نقشی اصلی در بهره‌مندی این فلز از استحکام و مقاومت به خوردگی بالا دارند، دارای قیمت به‌مراتب بیشتر از سایر فولادها است. به همین سبب، قیمت جهانی فولاد ضدزنگ تنها از بازارهای جهانی آهن و فولاد تأثیر نپذیرفته، بلکه قیمت آن به قیمت پرمیوم نیکل و کروم نیز وابسته است.
قیمت جهانی شمش
شمش فولادی در سال 1399-1400 سقف قیمتی حدود 605 دلار به ازای هر تن را تجربه کرده بود که این قیمت، در ده سال گذشته بی‌سابقه بوده است. سقف قیمت جهانی شمش پیش‌ازاین و در ده سال گذشته در حدود 550 دلار بوده است.
قیمت جهانی ورق فولادی گرم، سرد و گالوانیزه
همان‌طور که پیش‌تر نشان داده شد، قیمت انواع ورق‌های فولادی نظیر ورق گرم، ورق سرد و ورق گالوانیزه در سال گذشته پر نوسان بوده است. دراین‌بین، ورق گالوانیزه بیشترین قیمت میانگین را درمجموع از خود نشان داده است.
قیمت جهانی ورق گرم چین
قیمت جهانی ورق گرم چین برای مدتی است که دچار وضعیت سردرگم کننده‌ای شده است. این بدان سبب است که قیمت‌های مواد اولیه ازجمله سنگ‌آهن و قراضه وارداتی افزایش یافته است و همچنان پتانسیل صعودی دارد. از طرف دیگر نیز برخی خریداران نسبت به افزایش قیمت‌ها واکنش نشان داده و با عدم خرید، سبب کاهش قیمت‌ها شده‌اند. قیمت جهانی ورق گرم چین در ماه چهارم از سال 2021 به 875 دلار رسیده است که این قیمت در مقایسه با قیمت ورق گرم ترکیه و CIS به ترتیب تا حدود 90 و 30 دلار ارزان‌تر است.
پیش بینی قیمت جهانی آهن و فولاد
نقش پارامترهایی از قبیل عرضه و تقاضای داخلی کشورها، عرضه و تقاضای صادراتی، تعرفه صادرات، قیمت مواد اولیه و... در پیش‌بینی قیمت جهانی آهن و فولاد بسیار مهم و قابل‌بررسی است. همچنین، نمودار قیمت مقاطع فولادی مختلف و بررسی چگونگی رفتار آن‌ها متناسب با اتفاقات رخ داده موجود، می‌تواند دید روشنی به‌منظور حدس زدن و پیش‌بینی قیمت‌های جهانی آهن و فولاد به دست دهد. پیش بینی قیمت آهن آلات در سال 1401 را در این لینک مطالعه نمایید.
جمع بندی
قیمت جهانی آهن و فولاد درواقع همان قیمت‌های صادراتی کشورهای تأمین‌کننده بازارهای داخلی و خارجی است و شاخص قیمت جهانی آهن آلات و محصولات فولادی پارامتری است که تحولات قیمت جهانی این محصولات را بر مبنای یک سال پایه نشان می‌دهد. ایران نیز در تعیین این قیمت‌های جهانی نقش دارد. هم‌اکنون محصولاتی از ایران شامل بیلت و اسلب برای تعیین قیمت جهانی فولاد به‌عنوان یک معیار در نظر گرفته می‌شوند.