گرانترین فلزات جهان در سال 2025 به همراه قیمت و عکس
دسترسی سریع به محتوای مقاله
بسیاری از سرمایهگذاران میپرسند گرانترین فلز جهان کدام است؟ تهیه فهرستی از گرانترین فلزات دنیا دشوار است و به دلیل نوسانات مداوم قیمت هر فلز، همیشه در معرض تغییر است.
گرانترین فلزات بهطورکلی بهعنوان فلز گرانبها و یا فلزات نجیب طبقهبندی میشوند. فلزات گرانبها بهعنوان فلزات کمیاب و دارای ارزش اقتصادی بالا تعریف میشوند. فلزات نجیب نیز فلزاتی هستند که دچار زنگزدگی نشده یا مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارند.
ماهیت شیمیایی منحصربهفرد فلزات نجیب آنها را بسیار مفید میکند. درنتیجه تقاضا برای این فلزات بسیار بالاست که عامل تبدیل آنها را به گرانترین فلزات جهان است. با اینکه اغلب برای مردم قیمت طلا یا محصولات پرکاربردتر صنعتی مانند قیمت آهن و فولاد مهم است، اما اطلاع از رده بندی فلزات گرانبها خالی از لطف نیست.
لیست 10 فلز گرانبها در 2025 به ترتیب قیمت
10 فلز گرانبها در سال 2025 به ترتیب قیمت عبارت اند از:
- کالیفرنیوم (Californium)
- رودیوم (Rhodium)
- ایریدیوم (Iridium)
- لوتتیوم (Lutetium)
- پالادیوم (Palladium)
- طلا (Gold)
- پلاتین (Platinum)
- روتنیوم (Ruthenium)
- اوسمیوم (Osmium)
- رنیوم (Rhenium)
گران ترین فلزات دنیا
قیمت بسیاری از فلزات گرانبها توسط سه عامل کمیاب بودن، کاربرد و تقاضای بازار تعیین میشود. شاید تصور کنید که طلا گرانقیمتترین فلز موجود در بازار است اما باید گفت که فلزات گرانتر از طلا نیز وجود دارند. اما به دلیل زیبایی ظاهری و محبوبیت طلا، بیشتر اسم این فلز را میشنویم.
فلزاتی که از طلا گرانترند اغلب کمیابتر از طلا بوده و بهعنوان فلزات زینتی نیز کاربرد ندارند. بلکه کاربرد آنها در صنایع بسیار حساس و خاص است. در ادامه لیست انواع فلزات قیمتی در جهان به ترتیب آورده شده است.
گرانترین فلز دنیا
1- کالیفرنیوم (Californium)
گرانترین فلز دنیا کالیفرنیوم است که قیمت آن به 27 میلیون دلار به ازای هر گرم میرسد. کالیفرنیوم متعلق به سری اکتینیدهای فلزات نجیب است و اولین بار در سال 1950 در دانشگاه کالیفرنیا تولید شد. به همین دلیل این نام را بر آن نهادند.
به دلیل ظرفیت بالای انتشار خودبه خودی نوترونها، از این فلز به طور گسترده در شروع واکنشهای هستهای، درمان انواع خاصی از سرطان و دستگاه های فلزیاب در فرودگاهها استفاده میشود. سهم کار باورنکردنی آن در بخش های مختلف، هزینه بالای آن را در کنار فرآیند پیچیده تولید فلز کالیفرنیوم توجیه میکند و عنوان گران ترین فلز جهان را برای کالیفرنیوم به ارمغان آورده است.

2- رودیوم (Rhodium)
رودیوم که با قابلیت بازتاب سطحی بسیار خوب، ظاهر باشکوه و مقاومت عالی در برابر خوردگی شناخته میشود، در جایگاه دوم لیست فلزات گرانبها جای میگیرد. قیمت رودیوم به ازای هر اونس حدود 20250 دلار است. رودیوم که عضوی از گروه پلاتین است، عمدتاً در صنعت خودروسازی در مبدل های کاتالیزوری استفاده میشود که انتشار گازهای مضر را کاهش میدهد. همچنین، به دلیل بازتاب استثنایی آن، در جواهرات برای بهبود ظاهر طلای سفید و الماس استفاده میشود. هزینه قابل توجه رودیوم به کمیاب بودن و فرآیند دقیق موردنیاز برای استخراج آن مربوط میشود. بیشتر منابع رودیوم در روسیه، آفریقای جنوبی و کانادا قرار دارد.

3- ایریدیوم (Iridium)
ایریدیوم در بین فلزات گرانبها در رتبه سوم جای دارد و قیمت آن تقریباً 500 دلار در هر اونس برآورد میشود. ایریدیوم که در برابر خوردگی بسیار مقاوم است و یکی از متراکمترین عناصر روی زمین است، در الکترونیک بهعنوان آبکاری در شمعها و در ساخت قطعاتی از دستگاههایی که باید دماهای بالا را تحمل کنند، مورداستفاده قرار میگیرد. کمیاب بودن این فلز در جهان و سختی بسیار زیاد در کار با آن به دلیل نقطه ذوب بالا و مقاومت قوی در واکنش با مواد شیمیایی، آن را به طور موجهی گران کرده است. بزرگترین ذخایر ایریدیوم در آفریقای جنوبی و روسیه است.

4- لوتتیوم (Lutetium)
لوتتیوم که با قیمت حدود 10000 دلار به ازای هر 100 گرم طلا معامله میشود، در رتبه چهارم لیست ما قرار دارد. بااینحال، این فلز بهعنوان آخرین عضو سری لانتانیدها، به اندازه همتایان خود مورد توجه قرار نمیگیرد. لوتتیوم در کاربردهای اساسی از جمله پالایش نفت و به عنوان کاتالیزور در ترک خوردگی مولکول ها در فرآیند پالایش نفت ایفای نقش میکند. قیمت گران این عنصر به دلیل کمیاب بودن و دشوار بودن فرآیند جداسازی آن از سایر عناصر کمیاب خاکی است.

5- پالادیوم (Palladium)
پالادیوم به ارزش 2697 دلار در هر اونس در رده پنجم گران ترین فلز جهان قرار دارد. کاربردهای اصلی آن در الکترونیک، دندانپزشکی، پزشکی، تصفیه هیدروژن و بهطور رایجتر در جواهرسازی است. پالادیوم که در اقلام لوکس مانند ساعت و طلای سفید استفاده میشود، از رسانایی و درخشندگی عالی برخوردار است. بااینحال، کاربردهای صنعتی در مقیاس بزرگ، هزینههای بالای استخراج و کمیاب بودن این فلز باعث میشود که پالادیوم قیمت بالایی را طلب کند.

6- طلا (Gold)
فلز بی انتها، طلا، با قیمت تقریبی 2500 دلار در هر اونس، به دلیل درخشندگی، چکشخواری و مقاومت در برابر خوردگی شهرت دارد. طلا علیرغم اینکه نادرترین فلز در جهان نیست، به دلیل دوام، انعطافپذیری و ظاهر درخشان و زیبا، موردعلاقهترین فلز روی کره زمین است. طلا به طور سنتی بهعنوان نماد ثروت و موقعیت مورد احترام است. همچنین، بهعنوان ستون فقرات مالی بین المللی و اساس سیستم های پولی در سراسر جهان عمل میکند. از طلا در جواهرات، ضرب سکه، دندانپزشکی و الکترونیک استفاده میشود. آفریقای جنوبی، ایالاتمتحده، استرالیا و چین بزرگترین تولیدکنندگان طلا هستند.
7- پلاتین (Platinum)
پلاتین در رتبه بعدی قرار دارد که هر اونس آن تقریباً 852 دلار معامله میشود. پلاتین که به دلیل دوام استثنایی و رنگ نقره ای-سفید خیره کننده اش شناخته شده است، به طور گسترده در جواهرات، مبدل های اتوکاتالیستی و تولید آهنرباهای دائمی قوی استفاده میشود. علاوه بر این، نقش حیاتی در دستگاههای دارویی و درمان سرطان دارد. قیمت بالای آن در درجه اول به دلیل نادر بودن آن، تخصص فنی مورد نیاز برای استخراج آن و کاربردهای گسترده در بخش های مختلف صنعتی است. آفریقای جنوبی، روسیه و کانادا از بزرگترین کشورهای تولیدکننده پلاتین هستند.

8- روتنیوم (Ruthenium)
روتنیوم به ارزش 465 دلار در هر اونس، فلزی از گروه پلاتین است که عمدتاً بهعنوان یک کاتالیزور قوی در صنایع شیمیایی استفاده میشود. علاوه بر این، به لطف خواص الکتریکی قابل توجه، در کنتاکتهای الکتریکی و مقاومتهای لایهای ضخیم استفاده میشود. روسیه، آمریکای شمالی و جنوبی و کانادا بزرگترین تولیدکنندگان روتنیوم هستند.

9- اوسمیوم (Osmium)
اوسمیوم، یک فلز گرانبها با قیمت 400 دلار در هر اونس و متراکم ترین عنصر طبیعی است که به دلیل رنگ آبی مایل به نقره ای منحصر به فرد خود شناخته میشود. این فلز در درجه اول در کاربردهایی با دوام و سختی فوقالعاده، از جمله کنتاکتهای الکتریکی و نوک قلم فوارهای استفاده میشود. اوسمیوم را میتوان در بخشهایی از روسیه و همچنین مناطق شمال و جنوب آمریکا یافت.

10- رنیوم (Rhenium)
رنیوم با قیمت 1417 دلار در هر کیلوگرم در رده دهم گرانترین فلزات دنیا قرار دارد و یکی از متراکم ترین فلزات است. رنیوم در بین نقطه ذوب فلزات دارای سومین نقطه ذوب و جوش بالا است. مولیبدن که اساساً محصول جانبی معدن مس است، رنیوم را بهعنوان یک محصول جانبی تولید میکند. شیلی، قزاقستان و ایالاتمتحده سه تولیدکننده برتر رنیوم هستند. این فلز برای بهبود استحکام دمابالا به سوپرآلیاژهای پایه نیکل اضافه میشود و در موتورهای توربین با دمای بالا کارایی دارد. ساخت کنتاکتهای الکتریکی و ترموکوپلها از دیگر کاربردهای رنیوم هستند.
کمیاب ترین فلز دنیا
کمیاب ترین فلز دنیا فرانسیوم (Francium) با نماد شیمیایی Fr است. این فلز به قدری کمیاب است که دانشمندان تخمین می زنند که فقط حدود 30 گرم از آن روی زمین وجود دارد! علت کمیاب بودن فرانسیوم عبارت است از:
- بسیار ناپایدار: یک عنصر رادیواکتیو با نیمه عمر تنها 22 دقیقه است، به این معنی که تقریباً فوراً به عناصر دیگر تجزیه می شود.
- جداسازی آن دشوار است: فرانسیم فقط در مقادیر کمی در سنگ معدن اورانیوم و توریم وجود دارد و استخراج مقادیر مفید آن را تقریبا غیرممکن می کند.
از دیگر فلزات کمیاب در جهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رنیوم
- اوسمیوم
- ایریدیوم
- اسکاندیوم
- لوتتیوم
- پالادیوم
فلزات گرانبهاتر از طلا
فلزات گرانبهاتر از طلا شامل پنج فلز گرانبها میشوند که به ترتیب قیمت به شرح زیر هستند:
- کالیفرنیوم
- رودیوم
- ایریدیوم
- لوتتیوم
- پالادیوم
جایگاه آهن و فولاد در بین انواع فلز گرانبها
در بین گرانترین فلزات دنیا، ما اغلب نام طلا، نقره و پلاتین را میشنویم. دلیل آن زیبایی و زینتی بودن طلا و نقره و کارایی بالای پلاتین است. اما هیچکدام از این 10 فلز گران بهاندازه آهن و فولاد کارایی ندارند.
صنعت آهن و فولاد به دلیل نیاز بالای صنایع پاییندستی به محصولات فولادی بدون جایگزین بوده و حتی قیمت بالاتر این فلزات گرانبها موجب اهمیت بیشتر آنها نسبت به آهن و فولاد نمیشود.
با اینکه قیمت آهن و فولاد نسبت به فلزات گرانبهای این لیست و حتی فلزاتی مانند مس، نیکل، روی و غیره ارزانتر است، اما ردپای آن را در همهجا میتوان دید. این امر بر خواص ویژه و کارایی همهجانبه محصولات فولادی اشاره دارد.
بااینحال، یکی از اعضای خانواده آلیاژهای آهنی قیمت بالاتری داشته و نسبت به سایر آلیاژهای آهن برتری بیشتری دارد. این آلیاژ همان فولاد ضد زنگ یا استیل است. انواع فولاد ضد زنگ نسبت به آلیاژهای رایج مهندسی گرانتر بوده و در صنایع حساستری نسبت به فولادهای معمولی مورداستفاده قرار میگیرند. اگر میخواهید بدانید که چه چیزی سبب برتری استیل نسبت به فولاد و آهن معمولی شده است، پیشنهاد میشود مقاله تفاوت آهن و استیل را مطالعه نمایید.
جمعبندی
در این مقاله به لیست گرانترین فلزات دنیا اشاره شد و دیدیم که این فلزات به دلیل کمیاب بودن، برخورداری از خواص منحصربهفرد که در دیگر عناصر یافت نمیشود و نیز تقاضای بالا در مقابل عرضه کم، بسیار گراناند.
شاید عجیبترین چیزی که با این مقاله فراگرفتهایم این مورد است که برخلاف تصور عموم، طلا گرانترین فلز روی زمین نیست بلکه در جایگاه ششم قرار دارد. البته این لیست همیشگی نبوده و بر اساس میزان تقاضا و استخراج این فلزات در بازههای زمانی مختلف، قیمت آنها دچار نوسان شده و ممکن است ردهبندی آنها در لیست فوق تغییر کند.