نوسانات قیمت آهن آلات در بورس کالا

وجود محدودیت ها و دشواری های ساختاری متعدد در بازار کالاهای پایه که آهن آلات و مقاطع فولادی نیز دسته ایی از آنها هستند، گاهی خرید و فروش این کالاها را با مشکل جدی مواجه می کند که این محدودیت ها از طریق استفاده از ابزار های نوین اقتصادی و ساختار مناسب و کارآمد قابل کنترل و کاهش است. بورس کالا محیطی مناسب جهت انجام این دست از معاملات بوده که در آن نوسانات قیمت، عرضه، تقاضا، وجود هماهنگی و غیره از جنبه های گوناگون مورد ارزیابی قرار گرفته تا معاملات بازدهی مناسبی داشته و به نحو احسن انجام شوند. عرضه آهن آلات در بورس کالا سبب شده تا معاملات مقاطع فولادی در بورس کالا تحت کنترل در آمده و قیمت آهن آلات در بورس کالا به طور شفاف و به دور از نوسانات کاذب قیمت قرار گرفته و همچنین از نوسانات آینده قیمت آهن آلات جلوگیری به عمل آید.

عرضه آهن در بورس کالا

عوامل متعددی بر قیمت تمام شده محصولات فولادی اثر گذاشته که نوسانات نرخ ارز، تحریم های اقتصادی و قیمت مواد اولیه ازجمله این عوامل هستند. همچنین وجود برخی کارخانجات که اقدام به تولید مقاطع فولادی با وزن هایی کمتر از وزن استاندارد می کنند، سبب گستردگی تنوع در قیمت محصولات شده و در نتیجه بستر مناسب برای برخی سودجویان را فراهم می سازند. بنابراین یکی از اهداف عرضه آهن آلات در بورس کالا، کنترل قیمت و نیز کنترل میزان افزایش قیمت آهن آلات است.

همچنین حضور اکثر تولیدکنندگان مقاطع فولادی در بورس کالا سبب شده تا میزان عرضه و تقاضا تحت کنترل در آمده و تنظیم شوند که کنترل آشفتگی های بازار و ثبات قیمت ها را به دنبال خواهد داشت. از طرفی، تغییرات لحظه ای قیمت آهن آلات در بورس کالا سبب کسب آگاهی خریداران و سرمایه گذاران در زمینه خرید و فروش و یا پیش بینی قیمت مقاطع فولادی می شود. از دیگر مزایای عرضه آهن آلات در بورس کالا می توان به بستری امن و مطمئن برای انجام معاملات اشاره کرد که در آن معاملات به صورت کنترل شده و در چارچوب مقررات انجام می شود.

آمار معاملات مقاطع فولادی در بورس کالا

به منظور بررسی و مقایسه آمار معاملات مقاطع فولادی در بورس کالا، این آمارها در چند مقطع و با فاصله های زمانی متفاوت مورد ارزیابی قرار گرفته تا روند تغییرات قیمت، میزان عرضه و تقاضا، حجم معامله و نیز قیمت پایانی محصولات فولادی به خوبی نمایان شود. آمار معاملات انجام شده در هفته سوم دی ماه 1399 و 1400 در جداول زیر آورده شده است.

این آمار ها حاکی از افزایش حجم معاملات و نیز تنوع بیشتر مقاطع فولادی معامله شده در سال 1400 نسبت به مقطع مشابه در سال 1399 است. در بین انواع آهن آلات، میلگردها مقاطعی بوده که عمدتا در روز چهارشنبه هر هفته در بورس کالا عرضه شده و بیشتر حجم معاملات نیز مربوط به چهارشنبه هر هفته از ماه است.

قیمت آهن در بورس کالا

طبق گزارش هفتگی و تجمعی آمار معاملات شماره 41 بازار بورس کالا، از تاریخ 1 فروردین 1400 لغایت 24 دی 1400، به میزان 10884956 تن مقاطع فولادی به ارزش 1827306464313 هزار ریال معامله شده است که در مقایسه با سال گذشته و در همین بازه زمانی، % 66/11 افزایش حجم معاملات و نیز % 9/94 افزایش در ارزش مقاطع فولادی معامله شده به ثبت رسیده است.

در بین عرضه کننده های مقاطع فولادی، فولاد مبارکه اصفهان با عرضه بیش از 4 میلیون تن آهن آلات، بالاتر از کارخانجاتی نظیر فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان قرار داشته و این سه کارخانه همچنان اصلی ترین تولید کنندگان مقاطع فولادی در کشور به حساب می آیند. همچنین صنایع هفت الماس با افزایش 10050 درصدی در میزان عرضه محصولات نسبت به مدت مشابه سال قبل، بیشترین درصد تغییرات را در قبال عرضه محصولات فولادی به بازار کشور در اختیار داشته است که این امر برای کارخانه فولاد مبارکه اصفهان تنها به میزان 5/1 درصد افزایش نسبت به سال گذشته است.

قیمت فولاد در بورس کالا

با توجه به اینکه حجم عظیمی از محصولات صادراتی کشور در زمینه صنایع نفتی و پتروشیمی است، اما رونق گرفتن صادرات مقاطع فولادی از طریق بورس کالا از ابتدای سال 1400 آن هم پس از یک وقفه 4 ساله که آخرین بار در سال 1396 در بورس کالا ثبت شده بود، نوید روندی مثبت در تولیدات و نیز بهبود کیفیت محصولات فولادی تولیدی توسط کارخانجات داخلی کشور می دهد که مشتریان خارجی را ترغیب به خرید چنین محصولات با کیفیتی کرده است. در این بین، صنایع فولاد کاوه تیکمه داش بیشترین سهم را در صادرات مقاطع فولادی در سال 1400 داشته و فولاد روهینا جنوب نیز در معادله ای به ارزش 986029000000 هزار ریال، بالاترین میزان ارزش معامله فولادی در صادرات مقاطع فولادی را به ثبت رسانده است.

نرخ فروش شرکت های فعال در صنعت فولاد به طور مستقیم از دو عامل نرخ ارز و نیز قیمت ها در بورس کالا و بازارهای جهانی تاثیر می پذیرد. این امر سبب شده تا با کاهش ارزش ریال، نرخ فروش شرکت های فولادی بسیار افزایش یافته و جهش سودآوری را برای این گروه ها و سهامداران آن به ارمغان آورد. همچنین در صورت رسیدن بازار به یک ثبات نسبی در برهه های کوتاه مدت، روند تغییرات قیمت های جهانی و قیمت ها در بورس کالا به عنوان عواملی موثر بر رشد و یا کاهش قیمت محصولات فولادی مطرح هستند.

شاید بتوان گفت ایجاد بیم و ترس از رکود و افزایش قیمت در محصولات فولادی تنها به یک عامل و آن هم نوسانات قیمت ارز بستگی نداشته و عوامل متععد دیگری نیز در عرض این عامل مهم در رقم خوردن آینده بازار آهن آلات دخیل هستند. از جمله آنها می توان به سیاست های دولت در قبال ساخت مسکن، میزان عرضه و تقاضا با توجه به وجود نوسانات، اعمال و یا رفع برخی تحریم های اقتصادی و نیز تهیه مواد اولیه نظیر سنگ آهن، کنسانتره، قراضه آهن و چدن اشاره کرد.

نمودار قیمت میلگرد در بورس کالا

عرضه میلگرد در بورس کالا به صورت میلگرد سبک، میلگرد متوسط، میلگرد سنگین، میلگرد فوق سنگین (صنعتی) و یا به صورت های ترکیبی در غالب سبد هایی نظیر سبد میلگرد مخلوط و همچنین در ترکیب با سایر مقاطع همچون سبد میلگرد و نبشی و سبد میلگرد و تیرآهن انجام می شود. این مقطع فولادی بسیار پر کاربرد اگرچه در تمام روزهای هفته مورد معامله قرار می گیرد اما حجم عظیمی از این معاملات مربوط به عرضه میلگرد در بورس کالا به روز های چهارشنبه هر هفته از ماه اختصاص می یابد و می توان روز های چهارشنبه را روز میلگرد در بازار بورس کالا در بین مقاطع فولادی نامید. به منظور مقایسه تغییرات قیمت میلگرد در بورس کالا، روند تغییرات قیمت این مقطع فولادی از فروردین 1400 تا انتهای دی 1400 در نمودار زیر گرد آوری شده است.

در آخرین چهارشنبه دی ماه 1400، صنایع آهن و فولاد ابرکوه با حجم بالغ بر 15000 تن، بیشترین میزان معامله میلگرد را به خود اختصاص داده که میزان عرضه آن 15004 تن و میزان تقاضا برای این محصول 20790 تن بوده است که قیمت پایه عرضه 129787 ریال و بالاترین قیمت نیز 130289 ریال برای آن به ثبت رسیده است. سبد میلگرد ذوب آهن اصفهان با قیمت میانگین 130000 ریال به صورت نقدی و نیز 132963 ریال به صورت قرارداد سلف مورد معامله قرار گرفته است. میزان عرضه این محصول بالغ بر 3800 تن بوده و در صورتی که تقاضا برای آن بیش از 7200 تن به ثبت رسیده است.

سبد میلگرد مخلوط پرشین فولاد آریا با عرضه 5346 تن در مقابل 8360 تن تقاضا، قیمت پایه در حدود 129788 ریال را به ثبت رسانیده که در انتها با همین قیمت نیز به فروش رفته است. سبد میلگرد 14 تا 22 A3 فولاد البرز ایرانیان نیز با قیمت پایه 129787 ریال آغاز به کار کرده و تا بالاترین قیمت به میزان 132710 ریال نیز معامله شده است. حجم عرضه این محصول 400 تن بوده در حالی که میزات تقاضا برای آن بیش از 2300 تن بوده است.

سبد میلگرد مخلوط فولاد شاهرود از دیگر مقاطع عرضه شده در این روز بوده که به حجم 2040 تن عرضه شده و به همین مقدار هم معامله شده است و میانگین قیمت پایانی برای آن 135372 ریال به ثبت رسیده است. همچنین سبد میلگرد 12 تا 25 A3 ظفر بناب به حجم 1725 تن مورد معامله واقع شده که بالاترین قیمت برای آن در حدود 133239 ریال بوده که برای عرضه به مقدار 1752 تن در برابر تقاضای 3480 تن بوده است.

نمودار قیمت تیرآهن در بورس کالا

با توجه به معاملات انجام شده در روز 29 دی 1400 در بورس کالا، تیرآهن 14 و 18 ذوب آهن اصفهان در نوع سبک و متوسط، به ترتیب با قیمت های 135137 و 135326 ریال معامله شدند که هر یک حجمی بالغ بر 2700 تن را شامل می شدند. میزان عرضه برای این محصول به ترتیب معادل 3000 و 2800 تن بوده و تقاضایی در حدود 7000 و 5500 تن برای آنها به ثبت رسیده است.

تیرآهن متوسط 16 فولاد البرز ایرانیان نیز با عرضه در حدود 240 تن در مقابل 960 تن تقاضا، رقمی در حدود 135824 ریال را در معاملات به ثبت رسانیده است. همچنین تیرآهن متوسط فولاد ناب تبریز با عرضه و تقاضایی برابر با 100 تن و به قیمت میانگین 132790 ریال معامله شده است. به منظور بررسی دقیق تر تغییرات قیمت تیرآهن در بورس کالا، نگاهی به روند تغییرات قیمت این مقطع فولادی پر مصرف در بازه زمانی 10 ماهه از ابتدای سال جاری تا به امروز می اندازیم.

نمودار قیمت ورق در بورس کالا

ورق های فولادی در انواع مختلف ورق گرم، ورق سرد، ورق گالوانیزه و ورق قلع اندود در بورس کالا عرضه می شوند. در روز چهارشنبه 29 دی 1400، تنها ورق گرم خودرو فولاد مبارکه به مقدار 20020 تن عرضه شده که تمام آن با قیمت 204068 ریال مورد معامله قرار گرفته است. ورق سرد B فولاد غرب آسیا نیز در روز سه شنبه 28 دی 1400 به میزان 4100 تن عرضه شد که تمام آن به مبلغ 240080 ریال به فروش رفته است.

اما ورق گالوانیزه در این روز به مقدار بیشتری معامله شده که 5000 تن سهم ورق خودروی چهارمحال و بختیاری با قیمت 263577 ریال، 4000 تن مربوط به صنایع هفت الماس با قیمت 263577، 4000 تن متعلق به فولاد امیرکبیر کاشان با قیمت 266107 و 4000 تن هم سهم فولاد تاراز چهارمحال به قیمت 263577 بوده است. ورق سرد B صنایع هفت الماس در روز دوشنبه از آخرین هفته دی ماه 1400 هم همانند روز بعد از آن، با مبلغ 240080 ریال به فروش رفته بود. همچنین در این روز، ورق گالوانیزه فولاد مبارکه نیز با همان قیمت 263577 ریال معامله شده بود. در ادامه روند تغییرات قیمت ورق را از ابتدای سال 1400 تا دی ماه سال جاری را مرور می کنیم.

نمودار قیمت پروفیل در بورس

بر خلاف دیگر مقاطع فولادی که به وفور در بورس کالا عرضه می شوند، اما پروفیل در معاملات بورس کالا در سال 1400 نقشی نداشته و از تاریخ 1 فروردین 1400 تا 30 دی 1400 هیچ گونه معامله ای در مورد خرید یا فروش پروفیل ها در بورس کالا به ثبت نرسیده است. همچنین این مقطع فولادی در تمام طول سال 1399 نیز در بورس کالا مورد معامله واقع نشده بود و به نظر می رسد بورس کالا برای خریداران سایر مقاطع فولادی نظیر میلگرد، تیرآهن، ورق های فولادی و غیره مناسب تر و جذاب تر باشد. مشاهده قیمت پروفیل فولادی.

نمودار قیمت نبشی

در آخرین هفته دی ماه سال جاری، سبد نبشی ذوب آهن اصفهان با 506 تن عرضه آغاز به کار کرده که در نهایت با همان قیمت پایه یعنی 137019 ریال تمام آن به فروش رفته است. پس از کارخانه ذوب آهن، این صنایع فولاد کبکان بوده که با ثبت معامله ای به حجم 300 تن و قیمت 144612 ریال، دومین معامله حجمی و ریالی را به ثبت رسانیده است. سبد نبشی فولاد ناب تبریز و فولاد جاوید بناب نیز به ترتیب با حجم 150 و 100 تن، و با قیمت هایی نظیر 141754 و 141052 ریال معامله شدند.

بیشترین تقاضا برای نبشی مربوط به ذوب آهن اصفهان با مقدار 2208 تن بوده و صنایع فولاد کبکان با 650 تن، فولاد ناب تبریز با 600 تن و فولاد جاوید بناب با 450 تن تقاضا در رده های بعدی قرار گرفتند که در بین آنها، ذوب آهن اصفهان بیشترین اختلاف عرضه و تقاضا به میزان 1702 تن را داشته است اما میانگین قیمت پایانی کمتری را نسبت به دیگر رقبای خود در معاملات انجام شده داشته است.

به منظور بررسی روند تغییرات قیمت نبشی در سال 1400 در بورس کالا، توجه شما را به نمودار زیر جلب می نماییم. این تغییرات از فروردی 1400 لغایت دی ماه 1400 را شامل می شوند. لازم به ذکر است در مرداد ماه 1400 هیچ معامله ای مرتبط با نبشی و سبد نبشی در بورس کالا انجام نشده است.

نمودار قیمت ناودانی

در آخرین روز کاری بورس کالا در دی ماه 1400، سبد ناودانی فولاد ناب تبریز با 300 تن عرضه در مقابل 500 تن تقاضا، میانگین قیمتی برابر 141151 ریال را به ثبت رسانده که هر 300 تن آن به فروش رفته است. سبد ناودانی فولاد خاوران دیگر عرضه کننده ناودانی در بورس کالا در روز چهارشنبه 29 دی 1400 بوده که با عرضه 150 تن ناودانی با قیمت 144499 ریال پس از کارخانه فولاد ناب تبریز بیشترین حجم معامله را در اختیار داشته است اما قیمت میانگین بیشتری را نیز در معاملات تجربه کرده است. میزان تقاضا برای این محصول نیز 275 تن بوده است. همچنین مجتمع فولاد البرز غرب با وجود تقاضای 350 تن، تنها 200 تن کالا عرضه کرده که 150 تن از آن با قیمت 141004 ریال معامله شده است.

در ابتدای هفته آخر دی 1400 نیز سبد ناودانی ذوب آهن اصفهان با عرضه 1012 تن در مقابل 2921 تن تقاضا، قیمت میانگین پایانی 172663 ریا را به ثبت رسانده است. همچنین فولاد ناب تبریز نیز در ابتدای هفته 75 تن نبشی به ارزش 167359 ریال را معامله کرده که نشان دهنده بالاتر بودن قیمت ها در ابتدای هفته آخر دی ماه سال جاری نسبت به انتهای هفته آخر این ماه است. روند کلی تغییرات قیمت ناودانی از فروردین 1400 تا دی ماه 1400در نمودار زیر قابل رویت است. لازم به ذکر است در فروردین، تیر، مرداد و آذر 1400 هیچ معامله ای در مورد ناودانی در بورس کالا به ثبت نرسیده است.

جمع بندی

با توجه به نمودارهای تغییرات قیمت آهن آلات که پیش تر مورد بررسی قرار گرفتند، اینطور به نظر می رسد که قیمت آهن آلات در بورس کالا در پایین ترین مقدار خود در دی ماه 1400 قرار داشته و این روند می تواند تا انتهای سال 1400 به همین منوال ادامه یابد. مگر اینکه اتفاقاتی از قبیل توافقات سیاسی به منظور کاهش و یا رفع تحریم های اقتصادی با توجه به نشست های مشترک در وین انجام شده که نتایج آن بر قیمت آهن آلات تاثیر مستقیم گذاشته و این روند کاهشی تر شود.

در غیر این صورت می توان گفت آینده قیمت آهن آلات در بورس کالا که الان در کف قیمت خود به سر می برند، پس از نوروز 1401 و تعیین بودجه بندی دولت برای سال جدید و نیز افزایش قیمت ها و همچنین گسترش و از سر گیری پروژه های عمرانی بزرگ به صورت صعودی بوده و شاهد افزایش قیمت آهن آلات در بورس کالا باشیم.