مقایسه ناودانی سبک و ناودانی سنگین و بررسی تفاوت آن‌ها
دسترسی سریع به محتوای مقاله
تفاوت بین وزن ناودانیهای تولیدشده در کارخانه‌ها و وزن استاندارد این مقاطع در جدول اشتال ناودانی، منجر به تعریف دو نوع از این محصول شده که به ناودانی سبک و ناودانی سنگین معروف‌اند. بااین‌حال، تفاوت ناودانی سبک و سنگین تنها به وزن آن‌ها محدود نشده و مواردی ازجمله روش تولید و قیمت ناودانی را نیز شامل می‌شود که بر این اساس ناودانیهای سبک و سنگین به روشهای پرسی و فابریک تولید میشوند. در ادامه از جنبه‌های مختلف به بررسی تفاوت‌های ناودانی سبک و سنگین و مقایسه آن‌ها می‌پردازیم.
مقایسه ناودانی سبک و سنگین
برای انجام مقایسه صحیح بین این دو عضو از خانواده ناودانی‌ها، ابتدا باید شناخت دقیقی از هر یک داشته باشیم. بنابراین، به تعریف ناودانی سبک و سنگین مطابق استانداردهای بین‌المللی موجود می‌پردازیم.
ناودانی سبک چیست؟
برای تمایز ناودانی‌ها و اطلاع دقیق از مشخصات ابعادی آن‌ها، جدولی تحت عنوان جدول اشتال ناودانی تنظیم شده است. ناودانی سبک در واقع نوعی ناودانی است که دارای مقدار وزن کمتری نسبت به وزن درج‌شده در اشتال مربوط به ناودانی‌ها است و به همین دلیل به آن ناودانی سبک می‌گویند. تولیدکنندگان اصلی ناودانی سبک، کارخانههای ایرانی و روسی هستند که این ناودانی‌ها را تحت استاندارد GOST 8240 تولید می‌کنند. این نوع ناودانی‌ها به دلیل وزن سبکی که دارند در مصارفی ازجمله ساخت پله، ترمیم بناها و ساخت تجهیزات ساختمانی کاربرد دارند؛ چراکه این کاربردها حاوی تحمل بار کمی بوده و استفاده از ناودانی سبک که وزن و ضخامت کمی دارد، برای این اهداف مشکلی در پی نخواهد داشت.
ناودانی سنگین چیست؟
برخلاف ناودانی سبک که گفته شد وزنی کمتر از وزن آورده شده در جدول اشتال دارند، ناودانی سنگین دارای وزنی مطابق با وزن درج‌شده در جدول اشتال است و به همین دلیل به خاطر اینکه از نوع قبلی سنگین‌تر است، به آن ناودانی سنگین گفته می‌شود. این نوع ناودانی به دلیل برخورداری از ضخامت و وزن بیشتر، اغلب مصارف صنعتی داشته و در ساخت تیرها، ستون، خرپا و... به کار برده می‌شود.
ناودانی اروپایی نیز که در سال‌های اخیر در بازارهای ایران با این نام به فروش می‌رسد، در واقع همان ناودانی سنگین است که به ناودانی UPN و UPE نیز معروف‌اند. در همین راستا ناودانی سنگین UPN که طبق استاندارد DIN1026 در کشور ترکیه تولید می‌شود، به‌طور فراوانی به کشور وارد می‌شود که شامل سایزهای 40 الی 400 است.
تفاوت های ناودانی سبک و سنگین
تفاوت در وزن ناودانی سبک و سنگین
این تفاوت سایر تفاوت‌ها را رقم می‌زند که به شرح زیر است:
- برخورداری از ابعاد متفاوت
- تفاوت در قیمت آن‌ها با توجه به وزنی که دارند.
- دارای کاربردها و مصارف متفاوت
- دارای الگوی اشتال متفاوتی هستند.
- استاندارد تولید آن‌ها متفاوت است.
- روش تولید آن‌ها متفاوت است که شامل روشهای پرسی و فابریک می‌شود.
تفاوت در استاندارد تولید
ناودانی سبک طبق استاندارد ملی ایران به شماره‌های 4477-1 و 4477-2 که معادل با استانداردهای GOST 8240 ، EN10279 و DIN 1026-12 است، تولید می‌شود. در این خصوص شرکت ذوب آهن اصفهان مطابق با همین استانداردها، ناودانیهای سبک نورد گرم را تولید می‌کند. ناودانیهای سنگین نیز طبق استاندارد UPN برای ناودانیهای U شکل و UPE برای ناودانیهای C شکل ساخته میشوند که هر دوی این استانداردها تحت استاندارد آلمانی DIN 1026 هستند.
سایر استاندارد ناودانی‌ها نیز به شرح زیر هستند:
- استاندارد فرانسوی NF A45-255
- استاندارد ناودانی مقاوم به خوردگیDIN EN ISO 12944-3
تفاوت ناودانی سبک و سنگین در نحوه ساخت
ناودانی‌ها و نبشی‌ها دارای فرآیند تولید مشابهی هستند. بدین گونه که در کارخانه و با کمک دستگاه‌های مختلف از قسمت عرضی ورق را خم می‌کنند و سپس آن را پرس کرده تا به شکل ناودانی دربیاید. منتها وجه تمایز آن‌ها در این روشهای تولید، شکل نهایی این دو محصول است که درنهایت ناودانی به شکل U یا C و نبشی به‌صورت V یا L تولید خواهد شد. در فرآیند تولید ناودانی، بسته به میزان انحنا و خم‌شدگی ورق، شکل ناودانی متفاوت خواهد بود و در اندازه و ابعاد آن تأثیر زیادی خواهد داشت. تولید ناودانی به روشهای مختلفی ازجمله پرسی، فابریک، نورد گرم و نورد سرد انجام می‌شود. به دلیل متفاوت بودن خصوصیات مکانیکی، کاربرد و قیمت ناودانی‌ها با توجه به فرآیند تولید آن‌ها، لازم است تا با نحوه تولید آن‌ها آشنا شویم.
تولید ناودانی به روش پرسی
در این روش، از ورق فولادی به‌عنوان ماده اولیه برای ساخت ناودانی استفاده می‌شود. در مرحله اول ورق‌ها با ضخامت مناسب و در اندازه موردنظر برش داده شده و در مرحله بعد ورق برش خورده از محل مشخص خم می‌شود و شکل ناودانی حاصل می‌گردد.
تولید ناودانی به روش فابریک
خط تولید ناودانی فابریک از شمش فولادی آغاز شده و ابتدا شمش‌های فولادی توسط کوره‌های مخصوص ذوب شده و سپس در طی مراحلی به ناودانی فابریک تبدیل میشوند. باید توجه داشت که عبارت فابریک در اصطلاح فنی به معنی آنچه در کارخانه سازنده اصلی ساخته شده باشد، اطلاق می‌شود. ناودانی فابریک خود نیز به دو روش نورد سرد و یا نورد گرم تولید می‌شود.
کارخانه های تولیدکننده ناودانی سبک و سنگین
- ناودانی شکفته مشهد: تولید انواع ناودانی سبک نورد گرم شده طبق استانداردهایGOST 8240 ، EN10279 و DIN 1026-12 با طول 6 متر.
- ناودانی ناب تبریز: تولید انواع ناودانی سبک و سنگین طبق استانداردهای گفته‌شده در بالا
- ناودانی فولاد البرز ایرانیان- فایکو: تولید هر دو نوع ناودانی سبک و سنگین
- مجتمع فولاد البرز غرب: ناودانیهای UPN80، UPN100، UPN120 و UPN140 در طول‌های 6 و 12 متر
- کارخانه نورد یاوران زنجان: ناودانیهای تولیدی این کارخانه در ابعاد متفاوت، دو طول ۶ و ۱۲ متری و دو گرید سبک و سنگین است.
- ناودانی اسپیرال اصفهان
کاربرد متفاوت ناودانی سبک و سنگین
ناودانی آلومینیومی نیز دسته‌ای دیگر از این نوع پروفیل بوده که نسبت به سایر مواد سبک‌تر است و دارای خواصی ازجمله مقاومت به خوردگی، استحکام، جوش‌پذیری بالا و شکل‌پذیری است که آن را برای ساخت اسکلت ساختمانی، شاسی تریلر و چارچوب در و پنجره مناسب کرده است. در تولید ناودانیهای آلومینیومی معمولاً از آلیاژهای سری 6000 آلومینیوم استفاده شده و به سه صورت خام، رنگی و آبکاری شده عرضه میشوند.
همچنین ناودانیهای سنگین به دلیل ویژگی تحمل وزن بالا، در ساخت تیرها، ستون‌ها، ساخت خودروهای سنگین و یدک‌کش‌ها، به‌عنوان متصل‌کننده و نگهدارنده بدنه، در باربند کامیون‌ها جهت استحکام‌بخشی به اتاق باربند و... استفاده میشوند.
تفاوت در قیمت ناودانی سبک و سنگین
قیمت ناودانی نیز همانند سایر مقاطع فولادی، دارای نوساناتی بوده و در هر زمان ثابت نیست. البته واضح است که ناودانیهای سنگین به دلیل برخورداری از وزن بیشتر نسبت به ناودانیهای سبک، از قیمت بیشتری برخوردار هستند.
سؤالات متداول
1- تفاوت ناودانی سبک و سنگین در چیست؟
این دو نوع ناودانی از نظر وزن، قیمت و کاربرد متفاوت از یکدیگر هستند.
2- برترین کارخانههای تولیدکننده ناودانی سبک و سنگین کداماند؟
ناودانی شکفته مشهد و ناب تبریز جزو ناودانیهای پرفروش محسوب میشوند.
3- انواع ناودانیهای سبک و سنگین به چه روشی تولید میشوند؟
این مقاطع فولادی به روشهای پرسی، فابریک، نورد گرم و نورد سرد قابلتولید هستند.