چالش های دستیابی به چشم انداز صنعت فولاد
دسترسی سریع به محتوای مقاله
چالش های صنعت فولاد ایران، چشم‌انداز تولید 55 میلیون تن فولاد تا سال 1404 را تهدید می‌کند. صنعت فولاد برای دستیابی به افق 1404، به شکل حیاتی نیاز به توسعه زیرساخت‌های صنعتی (سخت‌افزاری) و نرم‌افزاری از طریق برنامه‌ریزی، مدیریت منابع، آینده‌نگری و تأمین منابع انسانی است. اما این موانع صنعت فولاد ایران چه عواملی هستند و چگونه می‌توان بر آنها فائق آمد؟
چالش های صنعت فولاد ایران
با گذر از چالش‌های جهانی پیشرفت صنعت فولاد مانند کرونا، رکود دراقتصاد و اخلال در زنجیره تأمین به دلیل جنگ اوکراین، به چالش‌های داخلی پیشروی صنعت فولاد می‌رسیم که هر یک به تنهایی می‌توانند مانع از دستیابی صنعت فولاد به چشم‌اندازهای خود شود. از جمله موانع داخلی پیشرفت صنایع فولاد می‌توان به تحریم‌ها، رکود در صنایع و عدم تناسب درعرضه و تقاضا، دسترسی دشوار به بازارهای جهانی، عدم تناسب با پیشرفت‌های صنایع پایین‌دست و در پایان محدودیت‌های منابع انرژی مانند برق، آب و گاز اشاره کرد. با عوامل موثر بر قیمت آهن آلات در این لینک آشنا شوید.
دستیابی به منابع اولیه و انرژی، یکی از بزرگ ترین چالش های صنعت فولاد ایران
برخی از این چالش‌ها به شرایط کلی اقتصاد و سیاست‌های کلان کشور مربوط می‌شوند و برخی مانند همگامی با فناوری نوین و هم‌چنین تأمین آب و منابع انرژی نیاز به برنامه‌ریزی دارد و در صورت عدم چاره‌اندیشی صدمات جبران‌ناپذیری به چشم انداز صنعت فولاد تا سال 2025 وارد می‌کند. دستیابی به اهداف کلی در چشم انداز فولاد به برنامه‌ریزی دقیقی نیاز دارد تا دستیابی به منابع اولیه (سنگ‌آهن و آب) و انرژی ارزان (گاز و برق) در صورتی تأمین شود که با آسیب به بهداشت و سلامت عمومی و از بین بردن منابع محیط زیستی کشور و درنتیجه ایجاد هزینه برای دولت همراه نشود.
حدود ده هزار ساعت توقف تولید در سال 1400 از جمله آسیب‌هایی است که کمبود منابع انرژی یعنی کمبود برق در فصول گرم و گاز در فصول سرد به صنعت فولاد وارد می‌کند. در مقابل هم آلودگی شهرهای اطراف کارخانه‌ها و آسیب به منابع آبی محدوده صنعتی ضرری است که به سلامت مردم و محیط‌زیست و در نگاه کلان، هزینه‌هایی است که به دولت وارد می‌شود. اختلال در زنجیره تأمین مواد اولیه به دلیل تحریم‌ها و هم‌چنین مصرف‌کننده شدن شرکت‌های تأمین‌کننده مواد اولیه نیز باعث می‌شود شرکت‌های تولیدکننده محصولات نهایی فولادی را با مشکلات عدیده روبرو شوند.
مشکلات در حوزه حمل و نقل
یکی دیگر از چالش ها و موانع صنعت فولاد ایران، مشکل حمل و نقل به دلیل ضعف در زیرساخت‌ها و فاصله جغرافیایی میان صنایع بالادستی، میانی و پایین‌دستی است. هم‌چنین فاصله با بنادر آبی مانند فاصله مجتمع فولاد مبارکه با دریا، علاوه بر هزینه‌های منابع آبی، باعث افزایش هزینه‌ها و اتلاف سرمایه در بخش حمل و نقل نیز می‌شود.
همگامی با پیشرفت تکنولوژی
دستیابی به بازارهای جهانی در آینده مستقیماً به پیشرفت دوشادوش صنعت فولاد و فناوری روز بستگی دارد. تحولاتی نظیر تأثیر پرینت سه بعدی بر ساخت قطعات و یا تغییر در وزن و استحکام بدنه خودروهای برقی از جمله مواردی هستند که باید در چشم انداز صنعت فولاد در نظر گرفته شوند. عدم توجه به این موارد علاوه بر از دست دادن بازارهای جهانی می‌تواند باعث کاهش بهره‌وری و حاشیه سود کم، افزایش هزینه تولید و از دست دادن فرصت‌های اقتصادی و تجاری در جهان شود.
هم‌چنین در خط تولید فولاد نیز با مشکلات عدیده در به روز شدن با تکنولوژی نوین مواجه هستیم. عدم دسترسی به منابع تکنولوژی به دلیل تحریم و انحصار فناوری توسط کشورهای صنعتی، هزینه‌های هنگفت دستیابی به تکنولوژی روز و در ادامه مشکلات در زیرسازی امنیت سایبری از جمله مواردی هستند که مانع از به روز شدن صنعت فولاد ایران می‌شوند.
دسترسی راحت و بدون مسئولیت شرکت‌های خصولتی فولادی به یارانه‌های انرژی از دیگر عوامل عدم سرمایه‌گذاری شرکت‌های فولادی برای دستیابی به راهکار‌های نوین و فناورانه است.
در پایان باید عنوان کنیم که عدم توجه به این مشکلات و محدودیت‌ها باعث اختلال در پیشرفت روند تولید و کاهش توان رقابتی با صنایع جهانی فولاد و عدم دستیابی به چشم‌انداز 1404 در صنعت فولاد می‌شود.